11 دقیقه
انویدیا با یک سرمایهگذاری سهامی پر سر و صدا به ارزش ۱ میلیارد دلار در نوکیا حضور پیدا کرده است؛ حرکتی که یکی از پیشروان جهانی تولید تراشههای مورد استفاده در هوش مصنوعی را بیش از پیش به زیرساختهای مخابراتی نزدیک میکند. این توافق — که مشروط به شرایط معمول بسته شدن معامله است — به نوکیا اجازه میدهد 166,389,351 سهم جدید را به انویدیا عرضه کند با قیمت ثبتنامی 6.01 دلار به ازای هر سهم، که در مجموع به انویدیا حدود ۲.۹۰٪ مالکیت در شرکت فنلاندی میدهد.
چرا این سرمایهگذاری برای هوش مصنوعی و اتصال اهمیّت دارد
از لحاظ حسابداری این اقدام یک تزریق سرمایه روشن است، اما در عمل پیامهای راهبردی عمیقتری در خود دارد: انویدیا و نوکیا در مسیر همراستایی قرار گرفتهاند تا اتصالی را مبتنی بر هوش مصنوعی در شبکههای موبایل و مراکز داده بسازند. نوکیا اعلام کرده درآمد حاصل را برای تسریع برنامههای راهبردی بهکار خواهد برد که با هدف «پیشبرد اتصال قابلاعتماد در دورهٔ ابرچرخهٔ هوش مصنوعی» و همچنین مصارف عمومی شرکتی است.
به عبارت دیگر، این سرمایهگذاری صرفاً تأمین مالی نیست؛ بلکه یک سیگنال به بازار است مبنی بر اینکه بازیگران بزرگ تراشه و تجهیزات شبکه میخواهند مرز میان مراکز داده هوش مصنوعی و شبکههای ارتباطی را کمرنگ کنند. در فضای رقابتی امروز، ترکیب تخصص سختافزاری انویدیا در پردازش موازی و توانایی نوکیا در طراحی و پیادهسازی شبکههای رادیویی و سوئیچینگ دیتاسنتر میتواند پایهٔ یک اکوسیستم جدید از خدمات و راهکارهای مبتنی بر AI-RAN و شبکههای لبهای هوشمند باشد.
این توافق میتواند برای اپراتورها، سازندگان تجهیزات و توسعهدهندگان نرمافزار فرصتهای متعددی ایجاد کند؛ از جمله توسعه قابلیتهایی برای مدیریت ترافیک در سطح رادیو، بهینهسازی استفاده از منابع محاسباتی در لبه شبکه، و ارتقای کیفیت سرویسهای زمان واقعی که به توان محاسباتی بالا در نزدیکی کاربر نیاز دارند. بهطور خلاصه، سرمایهگذاری انویدیا در نوکیا نشانهای است از جهتگیری صنعت به سمت شبکههای «هوشمحور» که محورشان پردازش دادهها و مدلهای هوش مصنوعی است.
از 5G تا RAN بومیِ هوش مصنوعی — گام بعدی چیست
نوکیا قصد دارد توسعهٔ نرمافزارهای RAN مربوط به 5G و 6G را که روی معماری انویدیا اجرا میشوند تسریع کند. این برنامه شامل بازآفرینی شبکههای دسترسی رادیویی (RAN) بهگونهای است که توان پردازشی هوشمند را نزدیکتر به لبه شبکه قرار دهد و تعامل بهتر و بهینهتری با مراکز دادهٔ هوش مصنوعی برقرار سازد. هدف این است که بخشی از تصمیمگیریهای زمانحقیقی و پردازش دادهها در نزدیکی منبع تولید داده انجام شود تا تأخیر کاهش یابد و پهنایباند شبکه بهتر مدیریت شود.
در عمل، این بدان معناست که بخشهایی از معماری سنتی شبکه که قبلاً متمرکز در مراکز داده بود، به شکلی توزیعشده و هوشمند در سایتهای رادیویی و گرههای لبهای پیادهسازی میشود. ترکیب این رویکرد با تکنیکهای مدرن یادگیری ماشین و شتابدهندههای سختافزاری انویدیا (مانند GPUها و معماریهای اختصاصی پردازش مدلهای بزرگ) میتواند منجر به ظهور شبکههایی شود که بهصورت پویا منابع محاسباتی و ارتباطی را بر اساس نیاز برنامهها تخصیص میدهند.
نوکیا همچنین قصد دارد سرمایهگذاریهایی را برای گسترش حضور خود در بازار AI & Cloud انجام دهد؛ بهویژه توسعهٔ راهکارهای شبکهای که با نیازهای مراکز داده و عملیات ابری همسو باشند. این شامل بهینهسازی سوئیچینگ دیتاسنتر، فناوریهای نوری برای اتصال با پهنایباند بالا و نیز توسعهٔ نرمافزارهای مدیریت شبکه مبتنی بر هوش مصنوعی است که میتوانند ترافیک و خدمات را بهصورت خودکار و مبتنی بر سیاستها کنترل کنند.
همکاری فراتر از سرمایهگذاری سهامی
علاوه بر خرید سهام به ارزش ۱ میلیارد دلار، دو شرکت توافق کردهاند روی راهکارهای شبکهای مبتنی بر هوش مصنوعی همکاری کنند و امکان یکپارچهسازی فناوریهای سوئیچینگ دیتاسنتر و راهکارهای نوری نوکیا را در معماریهای آتی زیرساخت هوش مصنوعی انویدیا بررسی نمایند. چنین یکپارچهسازی میتواند جریانهای داده بین خوشههای عظیم هوش مصنوعی و شبکههای متصلکنندهٔ آنها را سریعتر و کارآمدتر کند، که به ویژه برای مدلهای بزرگ و برنامههای حساس به تأخیر اهمیت زیادی دارد.
از منظر فنی، تلفیق قابلیتهای سوئیچینگ با تاخیر پایین، توان انرژی بهینه و پهنایباند بالا همراه با مسیرهای نوری با ظرفیت زیاد میتواند به کاهش تنگناها در لایهٔ انتقال داده منجر شود. همینطور، پیادهسازی پروتکلها و رابطهای جدید برای هماهنگی میان لایههای محاسباتی و حملونقل داده نقش کلیدی خواهد داشت تا از عملکرد مطلوب سیستم در مقیاسهای بسیار بزرگ اطمینان حاصل شود.
این همکاری میتواند به تولید مجموعهای از استانداردها و بهترین شیوهها بینجامد که برای اپراتورها و ابرسرویسدهندگان (cloud providers) در پیادهسازی شبکههای AI-native مفید خواهد بود. همچنین امکان دارد به توسعهٔ راهکارهایی منجر شود که مصرف انرژی مراکز داده و تجهیزات شبکه را از طریق مدیریت هوشمند بار و ترمودینامیک بهبود دهد؛ موضوعی که در مقیاسهای وسیع هم از منظر اقتصادی و هم از نظر زیستمحیطی اهمیت فزایندهای دارد.

آزمایشهای میدانی و مشارکتهای ایالات متحده: حضور T-Mobile و Dell
شرکت T-Mobile در ایالات متحده قرار است همراه با انویدیا و نوکیا فناوریهای AI-RAN را هدایت و آزمایش کند؛ بخشی از نوآوری و توسعه در مسیر 6G. این آزمایشها از سال آینده میلادی آغاز خواهد شد و تمرکز آنها بر اعتبارسنجی افزایش عملکرد و کارایی در شرایط واقعی میدانی است. در این همکاری همچنین نام Dell Technologies ذکر شده است، که نشاندهنده تلاش برای ایجاد یک اکوسیستم وسیعتر در داخل خاک آمریکا است که شامل اپراتورها، سازندگان سختافزار دیتاسنتر و تامینکنندگان خدمات ابری میشود.
این مشارکتهای میدانی اهمیت زیادی دارند زیرا تستهای آزمایشگاهی و شبیهسازیها تنها بخش محدودی از چالشهای واقعی پیادهسازی را نشان میدهند. آزمایش در شبکههای تجاری، با ترافیک متنوع و شرایط محیطی مختلف، به تیمها امکان میدهد نقاط ضعف پروتکلها، نیازهای مقیاسپذیری، و اثرات اقتصادی را بهتر درک کنند. علاوه بر این، دادههای حاصل از این فیلدترایالها میتواند مبنای آموزش مدلهای یادگیری ماشین قرار گیرد تا عملکرد شبکه در سناریوهای واقعی ارتقا یابد.
چرا این موضوع در چارچوب راهبردی آمریکا مطرح میشود؟ بنیانگذار و مدیرعامل انویدیا، جنسن هوانگ، مخابرات را «زیرساخت حیاتی ملی — سیستم عصبی دیجیتال اقتصاد و امنیت ما» خوانده و استدلال کرده است که AI-RAN مبتنی بر CUDA و فناوریهای هوش مصنوعی انویدیا، یک «تحوّل نسلی پلتفرمی» خواهد بود که میتواند رهبری آمریکا در این حوزه را بازسازی کند. از منظر سیاستگذاری و امنیت ملی، داشتن یک اکوسیستم بومی یا حداقل همکاری نزدیک با شرکای راهبردی در تکنولوژیهای کلیدی، از اهمیت بالایی برخوردار است.
سخنان مدیران عامل و چشمانداز اجرایی
جاستین هوتارد، رئیس و مدیرعامل نوکیا، این اقدام را بیشتر از یک گام جزئی توصیف کرد: «گام بعدی در مخابرات تنها از 5G به 6G نیست — بلکه یک طراحی بنیادی مجدد شبکه است تا اتصالی مبتنی بر هوش مصنوعی ارائه دهد که توان پردازش هوش را از مرکز داده تا لبه شبکه منتقل کند. همکاری ما با انویدیا و سرمایهگذاری آنها در نوکیا، نوآوری در AI-RAN را تسریع خواهد کرد تا یک مرکز دادهٔ هوش مصنوعی را در جیب هر کسی قرار دهد.»
از سوی دیگر جنسن هوانگ افزود: «ما همراه با نوکیا و اکوسیستم مخابراتی آمریکا، این انقلاب را روشن میکنیم و به اپراتورها ابزارهایی میدهیم تا شبکههای هوشمند و سازگار بسازند که نسل بعدی ارتباطات جهانی را تعریف خواهند کرد.»
این اظهارنظرها همچنین نشاندهندهٔ نکتهای استراتژیک است: شرکتها میخواهند علاوه بر ارائه سختافزار و نرمافزار، یک داستان تجاری و فنی قدرتمند نیز ارائه دهند که اپراتورها و تأمینکنندگان خدمات را متقاعد کند در معماریهای جدید سرمایهگذاری کنند. برای تحقق این دیدگاه نیاز به همکاری نزدیک میان توسعهدهندگان تراشه، سازندگان تجهیزات شبکه و اپراتورهای مخابراتی وجود دارد تا استانداردها، رابطها و مدلهای تجاری مناسب شکل بگیرد.
نکات کلیدی و نتیجهگیری برای ناظران صنعت
- انویدیا با خرید 166,389,351 سهم جدید حدود ۲.۹۰٪ از سهام نوکیا را به دست میآورد، هر سهم به قیمت 6.01 دلار.
- نوکیا از درآمد این معامله برای تسریع برنامههای اتصال آمادهٔ هوش مصنوعی و گسترش در حوزهٔ AI & Cloud استفاده خواهد کرد.
- این دو شرکت در توسعهٔ راهکارهای شبکهای مبتنی بر هوش مصنوعی همکاری میکنند و فناوریهای سوئیچینگ دیتاسنتر و فناوریهای نوری نوکیا میتواند در معماری زیرساخت AI انویدیا بهکار گرفته شود.
- T-Mobile آمریکا (و با اشاره به Dell Technologies) در آزمایشهای AI-RAN از سال آینده حضور خواهد داشت تا عملکرد و کارآیی در میدان عملیاتی اعتبارسنجی شود.
برای ناظران صنعت، این توافق نشاندهندهٔ یک فشار هماهنگ برای کمرنگ کردن مرز میان شبکههای مخابراتی و مراکز دادهٔ هوش مصنوعی است. باید منتظر اعلامیهها و نتایج آزمایشهای فنی در ماههای آینده باشیم، زمانی که این شرکا شروع به نشاندادن تصویری عملی از یک شبکهٔ بیسیم بومی هوش مصنوعی خواهند کرد.
در چشمانداز بلندمدت، اگر این برنامهها با موفقیت تجاری و فنی همراه شوند، میتوان انتظار داشت تحولاتی در خدماتی مانند واقعیت افزوده و مجازی بلادرنگ، رانندگی خودران، اینترنت اشیاء صنعتی، و سرویسهای تحلیلی با تأخیر بسیار کم رخ دهد. این موارد همگی مستلزم یکپارچگی محاسبات، ذخیرهسازی و ارتباطات در فاصلهٔ نزدیک به کاربر هستند — همان چیزی که AI-RAN و معماریهای توزیعشدهٔ مبتنی بر GPU میتوانند فراهم کنند.
سرمایهگذاری انویدیا در نوکیا همچنین میتواند الگویی برای دیگر بازیگران صنعت باشد؛ یعنی سرمایهگذاریهای مشابه میان تولیدکنندگان سختافزار هوش مصنوعی و سازندگان تجهیزات مخابراتی که به دنبال ساختن یک زنجیرهٔ ارزش مشترک و جلوگیری از گلوگاههای فناوری هستند. در نهایت، رقابت بر سر استانداردها، سازگاری فنی و مدلهای تجاری مناسب تعیینکننده خواهد بود که کدام اکوسیستمها در دههٔ آینده پیشرو میمانند.
در سطح میکرو، اپراتورها باید آمادهٔ بازنگری در معماری شبکه، مهارتهای تیمی و مدلهای هزینهای باشند تا از فرصتهای AI-RAN بهرهبرداری کنند. در سطح ماکرو، سیاستگذاران و تنظیمگران نیز باید توجه ویژهای به مسائل امنیتی، مالکیت داده و رقابت در بازار داشته باشند تا اطمینان حاصل شود که این تحولات به نفع مصرفکننده نهایی و اقتصاد ملی باشد.
در مجموع، این معامله نقطهٔ عطفی است در تقاطع هوش مصنوعی، زیرساختهای شبکه و سیاستهای ملی فناوری. در ماهها و سالهای آتی، خواهیم دید که چگونه همکاریهای فناورانه و آزمایشهای میدانی، چهرهٔ شبکههای بیسیم و مراکز دادهٔ جهان را شکل میدهند و چه فرصتها و چالشهایی برای بازیگران مختلف پدیدار خواهد شد.
منبع: gsmarena
ارسال نظر